Αρχική » Ιστορία » Αντιδογματισμός και «Σκεπτικισμός». Ποιές οι διαφορές τους;

Αντιδογματισμός και «Σκεπτικισμός». Ποιές οι διαφορές τους;

O «σκεπτικισμός» είναι μια υποτίθεται ερευνητική στάση η οποία απορρίπτει οποιοδήποτε θέμα δεν έχει «επιστημονικές» βάσεις και δεν είναι αποδεκτό από το «ακαδημαϊκό κατεστημένο». Για έναν υποτιθέμενο «σκεπτικιστή», ορισμένα θέματα απορρίπτονται αυτόματα, π.χ. η ύπαρξη των εξηγήινων, τα UFO, οι εναλλακτικές πηγές ενέργειας, η τηλεπάθεια, κλπ. Με άλλα λόγια, ο «σκεπτικισμός» είναι ένα ακόμη δόγμα, που απορρίπτει οτιδήποτε δεν συμφέρει στην κοσμοθεωρία του.

AltonBrownMotivatorΤο μεγάλο πρόβλημα αυτής της κοσμοθεωρίας, είναι ότι είναι απόλυτα κομφορμιστική στη βάση της. Υποστηρίζει το ακαδημαϊκό και πολιτικό κατεστημένο, τις μεγαλοεταιρίες, τους πλούσιους εμπόρους, και απορρίπτει οτιδήποτε είναι μικρό, οτιδήποτε ριξηκέλευθο, οτιδήποτε πρωτοποριακό…

Για αυτό το λόγο, διάφοροι πραγματικοί σκεπτικιστές, άνθρωποι δηλαδή που τους αρέσει να αμφιβάλλουν και να εξερευνούν τα πράγματα από όλες τις πλευρές, έχουν αναζητήσει διάφορες άλλες λέξεις για να περιγράψουν την ανάγκη τους να διατηρήσουν έναν ανοιχτό νου.

Μια από αυτές τις λέξεις είναι και ο «αντι-δογματισμός» που τόσες φασαρίες έχει προκαλέσει και τον οποίο προσπαθούμε να προωθήσουμε σ’ αυτό τον ιστοχώρο.

Μια άλλη λέξη είναι ο «Ζητητισμός» του πρώην «σκεπτικιστή» Μαρτσέλο Τρούτσι. Ο Τρούτσι, ο οποίος είναι ένας πραγματικά ενδιαφέροντας φιλόσοφος και επιστημολόγος, κατήγγειλε τον δογματισμό του υποτιθέμενου σκεπτικιστικού κινήματος σε αρκετές περιστάσεις.

Μας χρειάζεται όμως ο σκεπτικισμός ή τον απορρίπτουμε απόλυτα;

Όπως είπαμε, ο αντιδογματικός δεν απορρίπτει τίποτα 100% και δεν αποδέχεται τίποτα 100%. Άρα, με ανοιχτά μυαλά, θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε και τον σκεπτικισμό. Έχει κάτι καλό; Μας χρειάζεται;

Ναι, όλα δείχνουν ότι μας χρειάζεται περισσότερο από ποτέ. Σίγουρα περισσότερο από όσο μας χρειάζονται οι διάφορες μεταφυσικές και οι θρησκείες, γιατί από τα δύο τελευταία υπάρχει σήμερα τεράστια ΥΠΕΡπροσφορά, ενώ από πραγματικό σκεπτικισμό… λίγα πράγματα.
Ζούμε σε μια εποχή μεγάλου ανορθολογισμού, απίστευτης ανοησίας, προπαγάνδας χωρίς όρια, τα ΜΜΕ προσπαθούν να μας κάνουν ακόμη πιο ανεγκέφαλους από όσο είμαστε, ο φασισμός, ο εθνικισμός, η μισαλλοδοξία είναι σε τρομερή άνοδο, οι άνθρωποι αντί να αναζητήσουν απτές λύσεις αναζητούν ανύπαρκτους και μεταφυσικούς σωτήρες, η καταστροφολογία δίνει και παίρνει, ο φονταμενταλισμός έχει αρχίσει να οπλίζεται με τα πιο καταστροφικά όπλα…
Αν δεν κάνουμε κάτι για όλα αυτά, όσο περνάει από το χέρι μας, δεν νομίζω ότι η κατάληξη θα είναι καλή.

Ο σκεπτικισμός, όσο είναι μια τάση που προσπαθεί να δράσει ως αντίβαρο όλων των προηγούμενων, δεν είναι κάτι αρνητικό.
Όταν όμως αρχίσει να επιβάλλει τον δικό του δογματισμό, υποπίπτει στο ίδιο παράπτωμα που υποπίπτουν αυτά που πολεμάει: Γίνεται ένας ακόμη φονταμενταλισμός.

Στέκομαι προσωπικά ενάντια σ’ αυτόν τον ψεύτικο «σκεπτικισμό», γιατί είναι εξίσου επικίνδυνος με μια θρησκεία που προσπαθεί να αποσιωπήσει οτιδήποτε δεν της συμφέρει.
Παράδειγμα: Είναι το ίδιο επικίνδυνος ένας γιατρός που θεωρεί ότι μόνο τα φάρμακα της Bayern σου κάνουν καλό, όσο ακριβώς και ένας φανατικός ιερέας κάποιας θρησκείας που θεωρεί ότι οι αρρώστειες θεραπεύονται μόνο με αγίασμα.
Είναι το ίδιο επικίνδυνος ένας αδίστακτος έμπορος φαρμάκων όσο ένας αδίστακτος έμπορος ξορκιών.

Αυτός λοιπόν ήταν ο σκοπός του antidogma.gr. Δεν είναι να χαϊδέψει κανενός της παρωπίδες, ούτε να προβάλει τα δόγματα κανενός πίσω από το προσωπείο ενός δήθεν «αντιδογματισμού» ή ενός δήθεν «σκεπτικισμού». Είναι να μας ωθήσει να σκεφτόμαστε λίγο παραπάνω, λίγο πιο ελεύθερα.

Είναι ειλικρινά πολύ δυσκολο και πολλές φορές νομίζω ότι έχω χάσει πλέον πολλές ελπίδες ότι κάτι τέτοιο είναι εφικτό. Όπώς έλεγε και ένας ιερέας του Βατικανού στo ντοκιμαντέρ Religulus, όταν παραδεχόταν ότι η Καθολική θρησκεία είναι στην ουσία ένας χαζός πολυθεϊσμός: «Τι να κάνεις; Ζεις και πεθαίνεις με τις βλακείες που αρέσουν στο πλήθος…»
Αλλά νομίζω ότι πρέπει να συνεχίσουμε να προσπαθούμε.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι φανατικοί υπάρχουν από όλες τις πλευρές. Υπάρχουν φανατικοί UFOλόγοι όπως υπάρχουν φανατικοί αντι-UFOλόγοι. Υπάρχουν φανατικοί «εναλλακτικοί», όπως υπάρχουν και φανατικοί οπαδοί του κατεστημένου. Υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν ότι πίσω από όλα κρύβονται μυστικές οργανώσεις, όπως υπάρχουν και εκείνοι που πιστεύουν ότι η πολιτική είναι μονάχα αυτό που φαίνεται.

Και οι δύο πλευρές, αν θέλετε την άποψή μου, είναι ηλίθιες, για να το θέσω ευγενικά.

Αν κάποιος ενοχλείται από τον αντι-δογματισμό ως ανάγκη ή ως στάση, ή ενοχλείται που κάποιοι προσπαθούν να πούνε αυτά που σκέφτονται ανοιχτά και χωρίς να θέλουν να αποκρύψουν καμιά πλευρά του νομίσματος, τους ζητάμε συγνώμη. Αλλά θα πρέπει να αναρωτηθούν κάποτε γιατί τους ενοχλεί ο αντιδογματισμός, και όχι η δοκός μέσα στο μάτι τους, όπως έλεγε και ο Ιησούς Χριστός…


Σχολιάστε

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *