Σχέδιο διακοπής του Διαδικτύου σε περίπτωση κοινωνικής εξέγερσης
Του Λουκά Καβακόπουλου
(Αρθρο του 2011 που δημοσιεύτηκε στο Hellenic Nexus)
Υπάρχουν κάποιοι που πιστεύουν ακόμη σ’ αυτή τη λογική της Μπανανίας: «Ελέγχεις το Διαδίκτυο; Ελέγχεις τις μάζες»; (John C. Dvorak, διάσημος δημοσιογράφος σε θέματα τεχνολογίας)
Μήπως θα ήταν καλύτερα να μην είχαμε εφεύρει ποτέ το Διαδίκτυο; (Γερουσιαστής Jay Rockefeller)
Η εξέγερση των Αιγυπτίων κατά του Χόσνι Μουμπάρακ ήταν ίσως η πρώτη επιτυχημένη εξέγερση της Ιστορίας στην οποία το Διαδίκτυο έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση των εξελίξεων. Τα συστήματα κοινωνικής δικτύωσης όπως το Twitter και το Facebook βοήθησαν στην οργάνωση των διαδηλώσεων και των συντονισμένων διαμαρτυριών που οδήγησαν τελικά στην πτώση της αιγυπτιακής κυβέρνησης. Η απόλυτη επιβεβαίωση ότι το Διαδίκτυο μπορεί να γίνει επικίνδυνο για την Εξουσία ήρθε όταν η κυβέρνηση του Μουμπάρακ αναγκάστηκε να «σβήσει» ολόκληρο το αιγυπτιακό Internet, προσπαθώντας να αποσυντονίσει το πλήθος. Το «μπλακ-άουτ» συνέβη την Παρασκευή 21 Ιανουαρίου και κράτησε 5 μέρες. Ήταν όμως αργά για να ανακοπούν οι εξελίξεις. Η διακοπή των τηλεπικοινωνιών απλά εξαγρίωσε περισσότερο το πλήθος και οδήγησαν στην τελική πτώση…
Τα γεγονότα θορύβησαν διάφορες ομάδες εξουσίας στις ΗΠΑ. Είναι κοινό μυστικό ότι οι ΗΠΑ υποστήριζαν τον Μουμπάρακ ως σταθεροποιητικό παράγοντα στην περιοχή, όπως επίσης ότι φοβούνται ότι μια δημοκρατία στην Αίγυπτο θα ενισχύσει τους μουσουλμάνους φονταμενταλιστές, όπως αποκαλύπτουν έγγραφα που διέρρευσαν μέσω του Wikileaks (http://wikileaks-egypt.blogspot.com). Το Διαδίκτυο, από τη στιγμή που ανατρέπει με απρόβλεπτο τρόπο τα δεδομένα, φάνηκε να γίνεται επικίνδυνο και ανεξέλεγκτο. Οι ίδιοι άνθρωποι λοιπόν που μέχρι τότε κόπτονταν για την Ελευθερία του Λόγου και για το δικαίωμα στην Ελεύθερη Ενημέρωση, δεν κράτησαν τα συνήθη προσχήματα και επανέφεραν συζητήσεις για το «kill-switch» του Διαδικτύου, δηλαδή τον «διακόπτη θανάτου» που θα επιτρέπει στην κυβέρνηση των ΗΠΑ να μπορεί κατά βούληση να «σβήνει» το Διαδίκτυο, όποτε και αν αυτό φανεί ότι γίνεται επικίνδυνο για τα συμφέροντά της!
Η πλήρης Αποτυχία των «Συστημάτων Πρόβλεψης Εξελίξεων»
Είναι εξωπραγματικό να αναμένουμε από τις μυστικές υπηρεσίες να προβλέπουν το κάθε τι που συμβαίνει σε κάθε χώρα. Οφείλουμε να είμαστε ρεαλιστές ως προς τα όριά τους, ιδίως σε ό,τι αφορά τη σύνθετη και διαδραστική συμπεριφορά εκατομμυρίων ανθρώπων. (Μάικ Ρότζερς, επικεφαλής της επιτροπής πληροφοριών της Βουλής των Αντιπροσώπων)
Στο Nexus 49 αναφέραμε τη χρηματοδότηση από τη CIA και την Google ενός προγράμματος «πρόβλεψης του μέλλοντος» με το όνομα Recorded Future, μέσω του οποίο οι υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ θα μπορούν να προβλέπουν κοινωνικές εξελίξεις και γεγονότα. Διάφοροι θεωρητικοί του Διαδικτύου, όπως οι δημιουργοί του συστήματος αυτού, υποστήριζαν ότι τα δεδομένα που διακινούνται μέσω του Διαδικτύου είναι αρκετά για να προβλέψει κάποιος το μέλλον, και ότι το Διαδίκτυο στην ουσία μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ένα «άγρυπνο μάτι» που θα προβλέπει όλες τις κινήσεις των ανθρώπων. Κρατήσαμε για αυτό τις επιφυλάξεις μας – και οι εξελίξεις στην Αίγυπτο απέδειξαν ότι είχαμε δίκιο. Οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ πιάστηκαν κυριολεκτικά στον ύπνο. Μέχρι και την στιγμή της παραίτησης του Μουμπάρακ έδιναν στον πρόεδρο Ομπάμα λάθος πληροφορίες και εκτιμήσεις…
Η γερουσιαστής των Δημοκρατικών Ντάιαν Φαϊνστάιν, πρόεδρος της Επιτροπής Πληροφοριών της Γερουσίας, εξέφρασε την δυσαρέσκειά της με τα ακόλουθα λόγια: «Θα έπρεπε να είχαμε καλύτερη ενημέρωση, εν μέρει διότι οι διαδηλωτές χρησιμοποίησαν το Ίντερνετ και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να συσπειρωθούν. Μα κανένας δεν έβλεπε τι γινόταν στο Ίντερνετ;» (Η CIA πιάστηκε στον ύπνο, Ελευθεροτυπία, 13-2-2011)
Γίνεται φανερό λοιπόν, ότι το Διαδίκτυο δεν είναι προβλέψιμο και ελεγχόμενο, όπως θέλουν να το παρουσιάζουν οι επίδοξοι «ελεγκτές» του. Η ψευδαίσθηση της ότι «όλα είναι υπό έλεγχο» («everything is under control») αρχίζει να χάνεται και το Διαδίκτυο έχει αρχίσει -επιτέλους;- να αποκαλύπτεται ως εργαλείο που μπορεί να προωθήσει τα συμφέροντα του λαού και όχι μόνο της άρχουσας τάξης…
Νομοσχέδιο Διαδικτυακού Μπλακ-άουτ
Την ίδια μέρα που στην Αίγυπτο διακόπηκε το Διαδίκτυο, και την ίδια ακριβώς ώρα που ο πρόεδρος Ομπάμα έκανε διαμαρτυρία προς την κυβέρνηση της Αιγύπτου ζητώντας την να το επανεργοποιήσει, στην αμερικανική Γερουσία τρεις γερουσιαστές (Susan Collins, Tom Carper και Joe Lieberman) επανέφεραν προς ψήφιση ένα νομοσχέδιο που προβλέπει τη διακοπή του Διαδικτύου και στις ΗΠΑ, όταν αυτό θίγει τα συμφέροντα της Αμερικανικής Κυβέρνησης!
Οι συγκεκριμένοι γερουσιαστές αποτελούν μια ισχυρή ομάδα που υποστηρίζει τα συμφέροντα των υπηρεσιών ασφάλειας που δημιουργήθηκε μετά την 11η Σεπτεμβρίου του 2001 από την κυβέρνηση του προέδρου Μπους. Το νομοσχέδιο τους, υπ’ αριθμόν S3480, ονομάζεται «Πράξη προστασίας του Διαδικτύου ως Εθνικό Κεφάλαιο» (Protecting Cyberspace as a National Asset Act) και πρόκειται για ένα μπερδεμένο και μεγάλο σε έκταση (197 σελίδες!) νομοθετικό εγχείρημα το οποίο καταλήγει απλά να νομιμοποιεί τον βίαιο έλεγχο των τηλεπικοινωνιών ή τη διακοπή τους όταν χρειαστεί, από το Τμήμα Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ (Department of Homeland Security – DHS). Το τμήμα αυτό συστάθηκε το 2002 στα πλαίσια του γνωστού Patriot Act. (Το οποίο θυμίζουμε ότι επιτρέπει την παρακολούθηση και την συλλογή πληροφοριών για κάθε «ύποπτο», όπως και τη σύλληψη και την ανάκριση «υπόπτων» χωρίς εισαγγελικά εντάλματα).
Περίπου 25 ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων είχαν αντιδράσει στην πρώτη εμφάνιση του νομοσχέδιου (ανάμεσά τους η Ένωση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των ΗΠΑ, η American Library Association, το Electronic Frontier Foundation, και το Ινστιτούτο για τη Δημοκρατία και την Τεχνολογία) δηλώνοντας ότι ένας τέτοιος νόμους τους βρίσκει αντίθετους γιατί είναι αντισυνταγματικός και θα χρησιμοποιηθεί προφανώς για να λογοκριθεί το Διαδίκτυο.
Ο γερουσιαστής Lieberman υποστήριξε ότι οι φόβοι είναι αβάσιμοι και ότι το συγκεκριμένο νομοσχέδιο δεν δίνει δικαιώματα πλήρους κατάργησης του Διαδικτύου. Σε ερωτήσεις των δημοσιογράφων απάντησε ότι δεν είναι σκοπός του να επιτρέπει κάτι ανάλογο με αυτό που έγινε στην Αίγυπτο (δηλαδή την πλήρη διακοπή του Διαδικτύου), άφησε όμως να εννοηθεί ότι το νομοσχέδιο θα περιέχει ρυθμίσεις που θα επιτρέπουν τους υπεύθυνους του DHS θα μπορούν να χρωματίζουν κάποιες διευθύνσεις του Διαδικτύου ως «επικίνδυνες για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ» και να τις κατάσχουν άμεσα από τους ιδιοκτήτες τους.
Αυτή η τελευταία όμως δήλωση θορύβησε πολύ περισσότερο όσους την άκουσαν. Με άλλα λόγια, το νομοσχέδιο θα επιτρέπει όχι μόνο να μπορούν να κλείσουν τις ιστοσελίδες που τους δημιουργούν προβλήματα, αλλά επίσης να τις καταλαμβάνουν και να τις χρησιμοποιούν για να προωθήσουν μέσα από αυτές τις πληροφορίες που τους συμφέρουν! Όλα είναι δυνατά με ένα νομοσχέδιο 197 σελίδων, που σίγουρα περιέχει αμέτρητα παραθυράκια για να μπορεί η κυβέρνηση να το χρησιμοποιήσει με όποιο τρόπο θέλει…
Σε άλλη δήλωσή του ο Lieberman, ερχόμενος σε πλήρη αντίφαση με αυτά που έλεγε προηγουμένως, δεν απέκλεισε τη χρήση του νομοσχεδίου για την συνολική διακοπή του Διαδικτύου σε περίπτωση που θα υπάρχει κάποια εθνική απειλή, όπως πχ η κακόβουλη εξάπλωση κάποιου «στρατιωτικού» ιού όπως ο Stuxnet, ο οποίος χτύπησε πριν μερικούς μήνες τα πυρηνικά εργοστάσια του Ιράν.
Είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον ότι ο αμερικανικός νόμος του 1934 (Sedation Act) επιτρέπει τον έλεγχο όλων των επικοινωνιών εντός των ΗΠΑ όταν θίγονται τα συμφέροντα της αμερικανικής κυβέρνησης, άρα αυτό το νομοσχέδιο φαντάζει περιττό. Ο νόμος του 1934 δεν προβλέπει όμως να έχει ο Αμερικανός πρόεδρος δικαιώματα ζωής και θανάτου πάνω στο παγκόσμιο Ίντερνετ, κάτι που θα αποκτήσει αν ψηφιστεί αυτό το νομοσχέδιο. Από τη στιγμή που οι κυριότερες Αρχές και υπηρεσίες του παγκόσμιου Διαδικτύου βρίσκονται μέσα στις ΗΠΑ, η διακοπή του αμερικανικού ισοδυναμεί με διακοπή του παγκόσμιου Διαδικτύου!
Το νομοσχέδιο του «Διακόπτη Θανάτου του Διαδικτύου» ορίζει βέβαια το νομικό πλαίσιο, δεν απαντά όμως στα τεχνικά ερωτήματα: Είναι δυνατόν να διακοπεί το Διαδίκτυο σε μια εξελιγμένη και περίπλοκη χώρα όπως οι ΗΠΑ (ή όπως η Ελλάδα);
Τεχνικές Διαδικτυακού Μπλακ-Άουτ
Η αρχική σχεδίαση του Διαδικτύου προέβλεπε να είναι ανθεκτικό ακόμη και σε περίπτωση πολέμου και βομβαρδισμού κεντρικών συστημάτων του. Στήθηκε εξάλλου πάνω στο στρατιωτικό πρόγραμμα των Η.Π.Α. Arpanet το 1969, με σκοπό «τη πληροφοριακή δικτύωση του αμερικανικού αμυντικού πλέγματος και την επιβίωσή αυτού του δικτύου ακόμη και σε περίπτωση πυρηνικής επίθεσης». Η αρχική σχεδίαση του -και από εκεί πηγάζει και το όνομά του- ήταν να μοιάζει με ένα «δίχτυ» στο οποίο κάθε «κόμβος» (δηλαδή κάθε υπολογιστής) θα συνδέεται με άλλους υπολογιστές μέσω γραμμών επικοινωνίας, σχηματίζοντας έναν «ιστό αράχνης» πάνω στον οποίο θα ταξιδεύουν οι πληροφορίες, χωρίς να διακόπτεται η επικοινωνία αν καταστραφούν κάποιοι κόμβοι.
Αν ακολουθούνταν αυτή η λογική του «δικτύου-ιστού» (mesh network), στην οποία κάθε υπολογιστής είναι κόμβος που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να μεταδώσει τις πληροφορίες όλων των υπολοίπων, θα είχαμε πραγματικά ένα Διαδίκτυο το οποίο θα ήταν σχεδόν αδύνατο να καταστραφεί ή να διακοπεί. Θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο για μια κυβέρνηση να παρεμποδίσει τη μετάδοση των πληροφοριών, γιατί θα έπρεπε να εντοπίσει έναν πραγματικά τεράστιο αριθμό κόμβων και να τους απενεργοποιήσει, ενώ θα ήταν ακόμη πιο δύσκολο να εντοπίσει την τοποθεσία του αρχικού υπολογιστή από όπου μεταδόθηκε η πληροφορία. Και το κυριότερο, ένα παγκόσμιο τέτοιο δίχτυ δεν θα ανήκε σε κανένα κράτος και δεν θα μπορούσε να ελεγχθεί από καμία κυβέρνηση.
Η δομή όμως του Διαδικτύου, όπως εξελίσσεται σήμερα, έχει βασικές διαφορές από το μοντέλο του «δικτύου-ιστού». Για λόγους προφανώς διατήρησης του ελέγχου από κάποια κεντρική αρχή αλλά και για ευκολότερη οργάνωση, το Διαδίκτυο έχει μια λογική περισσότερο «συγκεντρωτική».
Στο παγκόσμιο επίπεδο, το Διαδίκτυο είναι δομημένο ως ένα πραγματικό mesh network, στο οποίο «κόμβοι» είναι διάφορα «Αυτόνομα Συστήματα» (Autonomous Systems – AS) τα οποία συνδέονται με άλλα AS, με παραπάνω από έναν τρόπους. Αυτόνομα Συστήματα είναι τα δίκτυα των πανεπιστημίων, μεγάλων κυβερνητικών και εταιρικών δικτύων και πάροχοι Internet σαν την Forthnet, τη Cyta και την Hellas Online.
Κατεβαίνοντας όμως στο επίπεδο του χρήστη, η λογική αλλάζει. Ο συνηθισμένος χρήστης συνδέεται με το Διαδίκτυο σχεδόν πάντα με μεσάζοντα κάποιο AS, υπάρχει δηλαδή ένας σέρβερ με τον οποίο συνδέονται πολύ χρήστες και αυτός τους δρομολογεί στο διαδίκτυο (τοπολογία «Αστέρα»). Το πλεονέκτημά αυτής της σύνδεσης είναι ότι έτσι μοιράζεται (μέσω συνδρομών) το κόστος των διαδικτυακών υποδομών και της συντήρησής τους. Το βασικό μειονέκτημα της είναι ότι φτάνει κάποιος να πείσει την εταιρεία να κλείσει τον κεντρικό server της, για να διακόψει στους πελάτες της την πρόσβαση στο Διαδίκτυο.
Λαμβάνοντας υπόψη τα προηγούμενα, μια κυβέρνηση ή ένας επίδοξος πραξικοπηματίας μπορεί να προκαλέσει διαδικτυακό μπλακ-άουτ σε επίπεδο χώρας με τους ακόλουθους τρόπους…
Internet Blackout με παρέμβαση στους Παρόχους Διαδικτύου (AS)
Σε αυτό το σενάριο, το οποίο είναι αυτό που συνέβη στην Αίγυπτο, η κυβέρνηση πείθει τους πάροχους να διακόψουν τη λειτουργία των συστημάτων τους. Αυτό βέβαια απαιτεί οργάνωση και ένα μεγάλο αριθμό κυβερνητικών πρακτόρων που θα επισκεφτούν τους πάροχους και θα καταφέρουν να τους πείσουν (με απειλές ή συμφωνίες) ώστε να προχωρήσουν στη διακοπή.
Πρέπει βέβαια να τονίσουμε ότι η Αίγυπτος έχει περιορισμένο -σε σχέση με τις ΗΠΑ- αριθμό πάροχων. Το αιγυπτιακό Διαδίκτυο αποτελείται από 3 μεγάλους πάροχους και περίπου 91 ASN (Αριθμούς Αυτόνομων Συστημάτων) ενώ οι ΗΠΑ έχουν χιλιάδες πάροχους και 16.326 ASΝ. Σε μια χώρα λοιπόν όπως οι ΗΠΑ, με πολλούς πάροχους και με πιο ανοιχτό σύστημα διακυβέρνησης μοιάζει λογικά αδύνατο να διακοπεί το Διαδίκτυο με αυτόν τον τρόπο, γιατί ακόμη και ένα μικρό ποσοστό πάροχων να αντιδράσει, το Διαδίκτυο θα συνεχίσει να λειτουργεί και θα είναι εύκολο οποιοσδήποτε χρήστης να βρει πρόσβαση σ’ αυτό.
Το Firewall της Κίνας
Είναι γνωστό ότι η κινέζικη κυβέρνηση μπορεί κάθε στιγμή να διακόψει την επικοινωνία του Διαδικτύου με τη χώρα της, καθώς ελέγχει το Διαδίκτυο με έναν πλήρως συγκεντρωτικό τρόπο: Κάθε επικοινωνία γίνεται υποχρεωτικά μέσω μιας από τις τέσσερις υπηρεσίες παροχής της Κίνας (ChinaNet, GBNet, CERNET ή CSTNET). Αυτές οι υπηρεσίες λειτουργούν ως «διάμεσοι» (proxies) του παγκόσμιου Ίντερνετ και επιτρέπουν στον κινέζο πολίτη να επισκεφτεί μόνο τις σελίδες εκείνες που έχουν ελεγχθεί από την κινέζικη κυβέρνηση και έχουν βρεθεί ως «ακίνδυνες» για το καθεστώς. Περίπου 30.000 υπάλληλοι του καθεστώτος ελέγχουν καθημερινά τις σελίδες του Διαδικτύου.
Η κυβέρνηση της Κίνας καυχιέται ότι δεν έχει τίποτα να φοβηθεί από το Διαδίκτυο, καθώς φαίνεται να ελέγχει το περιεχόμενο που φτάνει στους πολίτες της. Φαίνεται ότι δεν είναι όμως έτσι, γιατί σε πολλές περιπτώσεις έχει διακόψει την πρόσβαση στο Διαδίκτυο. Μια τέτοια διακοπή του Διαδικτύου σε μεγάλη έκταση έγινε τον Ιούλιο του 2009 στην ευρεία περιοχή του Xinjiang όταν συνέβησαν εκεί μεγάλες αναταραχές. (http://opennet.net/blog/2009/07/china-shuts-down-internet-xinjiang-region-after-riots)
Παρά τον υποτιθέμενο μεγάλο έλεγχο η κινέζικη κυβέρνηση αναγκάζεται να διακόπτει κάποιες φορές την παροχή του Διαδικτύου και αυτό προφανώς σχετίζεται με την αδυναμία του κινεζικού firewall να ελέγξει τον τεράστιο όγκο πληροφοριών του Διαδικτύου. Εξάλλου, αναλυτές από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια και του Νέου Μεξικό έχουν δημοσιεύσει μελέτες που διαπιστώνουν ότι το κινέζικο εθνικό firewall δεν είναι τόσο αυστηρό όσο θέλει να φαίνεται και ότι πολλά «απαγορευμένα» θέματα φτάνουν στους Κινέζους χρήστες καθημερινά. (http://www.scienceblog.com/cms/chinas-eye-internet-fraud-14190.html)
Internet Blackout με τη συνεργασία των Παγκόσμιων Αρχών του Διαδικτύου
Η πιο «τεχνοκρατική» μέθοδος για να μπλοκαριστεί μια χώρα ή μια μεγάλη περιοχή από το Διαδίκτυο είναι να διαγραφεί η «διεύθυνση» των πάροχων της χώρας στους παγκόσμιους πίνακες διευθυνσιοδότησης (routing tables). Αυτοί οι πίνακες περιέχουν τους αριθμούς/διευθύνεις (IP addresses) που αντιστοιχούν σε κάθε χώρα και στους παρόχους που δρούνε σ’ αυτήν. Με την προσωρινή ή μόνιμη διαγραφή αυτής της αντιστοίχησης το δίκτυο της χώρας θα παραλύσει τελείως και κανένα σύστημα που βρίσκεται σ’ αυτήν δεν θα μπορεί να επικοινωνήσει με τα υπόλοιπα.
Το πρόβλημα στην μέθοδο αυτή είναι ότι τα μηχανήματα που αναλαμβάνουν τη διευθυνσιοδότηση είναι φτιαγμένα με τέτοιο τρόπο που μια «κυβερνοεπίθεση» σ’ αυτά είναι σχεδόν αδύνατη. Αυτός που θέλει να δημιουργήσει πρόβλημα, θα πρέπει να έχει πρόσβαση σε κάποια από τις κεντρικές υπηρεσίες διευθυνσιοδότησης του Παγκόσμιου Διαδικτύου καθώς και τη διάθεση να παραμερίσει τις διεθνείς συμβάσεις που τις προστατεύουν.
Οι κεντρικές υπηρεσίες/Αρχές είναι έξι, μια κεντρική και παγκόσμια (ΙΑΝΑ) και έξι τοπικές (Regional Internet Registries – RIR) και είναι οι ακόλουθες:
α) Η κεντρική «Αρχή Αντιστοίχησης Αριθμών Διαδικτύου» (Internet Assigned Numbers Authority – IANA) η οποία επιβλέπει την παγκόσμια αντιστοίχηση των διευθύνσεων IP. Βρίσκεται στο Ινστιτούτο Πληροφορικής του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνια υπό την αιγίδα του Υπουργείου Αμύνης (DoD) των ΗΠΑ.
β) Το AfriNIC (Αφρικανικό κέντρο Προστασίας Διαδικτύου) το οποίο βρίσκεται στο νησί του Μαυρίκιου, κοντά στη Μαγαδασκάρη.
γ) Το RIPE NCC (Réseaux IP Européens Network Coordination Centre) το οποίο εδρεύει στο Άμστερνταμ της Ολλανδίας και εποπτεύει Ευρώπη, Κεντρική Ασία και Μέση Ανατολή.
δ) Το ARIN (Αμερικανικό Μητρώο Αριθμών Διαδικτύου) που εδρεύει στο Fairfax της Virginia στις ΗΠΑ και εποπτεύει ΗΠΑ, Καναδά και περιοχές της Ανταρκτικής.
ε) Το APNIC (Κέντρο Πληροφορίας Διαδικτύου Ασίας και Ειρηνικού) το οποίο εδρεύει στο Brisbane της Αυστραλίας.
στ) Το LACNIC (Κέντρο Πληροφορίας Διαδικτύου Λατινικής Αμερικής και Καραϊβικής) το οποίο εδρεύει στο Μοντεβιδέο της Ουρουγουάης.
Τα παραπάνω συστήματα αποτελούν τη βασική «ραχοκοκαλιά» του Διαδικτύου και οποιαδήποτε δυσλειτουργία θα δημιουργούταν σε κάποιο από αυτά, θα δημιουργούσε παγκόσμια προβλήματα. Επίσης, λόγω ειδικής σχεδίασης είναι εξαιρετικά δύσκολο να επέμβει κάποιος στη λειτουργία τους από μακριά, εκτός βέβαια και αν οργανώσει κάποια συμβατική επίθεση στους χώρους όπου στεγάζονται.
Είναι προφανές λοιπόν ότι μόνο οι χώρες στο έδαφος των οποίων βρίσκονται οι παραπάνω αρχές έχουν την άνεση να επέμβουν και να επηρεάσουν τη λειτουργία του Διαδικτύου. Όμως η χώρα που θα τολμούσε να παρέμβει στη λειτουργία τους θα είχε να αντιμετωπίσει την παγκόσμια κατακραυγή.
Η μόνη χώρα που έχει ουσιαστικά τη δυνατότητα να κάνει χωρίς φόβο παρεμβάσεις στη λειτουργία του παγκόσμιου Διαδικτύου, είναι οι ΗΠΑ, καθώς στο έδαφός της βρίσκονται οι σημαντικότερες αρχές. Ευτυχώς η κοινωνία είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένη σε τέτοια ζητήματα, και αυτό εξηγεί το λόγο που κάποιες ομάδες στην αμερικανική κυβέρνηση αναζητούν έναν νομοθετικό ελιγμό που θα τους δώσει το δικαίωμα να επεμβαίνουν στο Διαδίκτυο χωρίς να δίνουν εξηγήσεις…
Μπορεί να επιβληθεί ένα Internet Blackout στην Ελλάδα;
Στην Ελλάδα έχουμε δυστυχώς παραδείγματα που το τυχαίο κόψιμο ενός καλωδίου κάπου στη Θεσσαλία προκαλεί τη διακοπή του Διαδικτύου στις μισές πόλεις της χώρας μας. Ο αριθμός των πάροχων είναι περίπου ο ίδιος και ίσως μεγαλύτερος από εκείνων της Αιγύπτου. Όμως, οι περισσότεροι από τους πάροχους μας μοιράζονται το ίδιο «backbone» (ραχοκοκκαλιά) και αυτό είναι και το πραγματικό πρόβλημα στη χώρα μας: Έχουμε ελάχιστες γραμμές που μας συνδέουν με το παγκόσμιο Διαδίκτυο του υπόλοιπου πλανήτη. Εξαιτίας αυτής της κατάστασης είναι μάλλον εύκολο η κυβέρνηση ή κάποιος πραξικοπηματίας να διακόψουν τη μετακίνηση πληροφοριών προς τα έξω ή προς τα μέσα, αν κάτι τέτοιο γίνει «χρήσιμο».
Στη χώρα μας όμως είναι και σχετικά εύκολο, σε περίπτωση ενός επιβεβλημένου blackout, να στηθούν εναλλακτικά δίκτυα. Υπάρχουν αμέτρητοι επαγγελματίες και ερασιτέχνες με τη απαραίτητη τεχνογνωσία και το σχετικό hardware (μηχανήματα, κάρτες δικτύου, υπόβαθρο καλωδίων και ασύρματων συνδέσεων) ώστε να καταπολεμηθεί σχετικά άμεσα το blackout με την εμφάνιση αυτοσχέδιων δικτύων, δια μέσου των οποίων θα παρέχεται και Internet. Κάτι τέτοιο εξάλλου έγινε και στην Αίγυπτο.
Διαδίκτυο: Ο «Διακόπτης Θανάτου» του Παλιού Κόσμου;
Οι συζητήσεις για το νομοσχέδιο του «διακόπτη θανάτου» στις ΗΠΑ και οι προσπάθειες αφοπλισμού του Διαδικτύου που έγιναν στην Αίγυπτο και στην Κίνα δείχνουν κάτι ιδιαίτερα σημαντικό: Οι εξουσιαστικές ομάδες του πλανήτη μας αρχίζουν να διαπιστώνουν ότι το Διαδίκτυο δεν είναι τελικά τελείως ελεγχόμενο και μπορεί να αποδειχτεί πραγματικά -και όχι μόνο κατ’ επίφαση- ένα μέσο που ωθεί σε κοινωνικές αλλαγές.
Υπάρχουν βέβαια πολλοί τρόποι για να δημιουργηθούν προβλήματά στη λειτουργία του Διαδικτύου. Όμως, η «αλλαγή παραδείγματος» (paradigm shift) έχει ήδη συμβεί. Οι άνθρωποι έχουν δεχτεί το μήνυμα της ελεύθερης επικοινωνίας και δύσκολα θα δεχτούν να τους το πάρει κάποιος πίσω.
Οι πρόσφατες εξελίξεις ίσως μας δίνουν το δικαίωμα να ελπίσουμε ότι πριν προλάβει να δημιουργηθεί ένα αποτελεσματικό Internet killswitch, οι νέες τεχνολογίες και οι νέες οπτικές που δημιουργούν, θα γίνουν ένας «διακόπτης θανάτου» που θα βάλει τέλος στις ανελεύθερες και καταπιεστικές εξουσίες…
Πηγές:
- Could the U.S. shut down the internet? (http://edition.cnn.com/2011/TECH/web/02/03/internet.shut.down/)
- Liberman, Collins, Carper Statement on Cybersecurity
(Senate Committee on Homeland Security & Governmental Affairs, 1-2-2011) - Internet ‘kill switch’ bill will return
(http://news.cnet.com/8301-31921_3-20029282-281.html) - Internet “Kill Switch” Bill won’t die
(http://www.tgdaily.com/opinion-features/53989-analysis-internet-%E2%80%9Ckill-switch%E2%80%9D-bill-won%E2%80%99t-die) - Egypt’s Internet Shutdown Can’t Stop Mass Protests (http://www.wired.com/dangerroom/2011/01/egypts-internet-shutdown-cant-stop-mass-protests)